تحلیل اقتصاد ترکیه و اقبال ایرانیها برای مهاجرت به این کشور

اقتصاد ترکیه و جذابیت آن برای ایرانی‌ها ، موضوعی بود که در گفتگوی زنده اینستاگرامی اقای بسیم لاله  کارشناس خبرنگار اقتصادی سیاسی و فعال رسانه ای  ایران ترکیه با جناب حسنی موسس و مدیر ترکیه پرتال مورد بررسی قرار گرفـت. این گفتگو حول محور تحلیل اقتصاد ترکیه و اقبال ایرانیها برای مهاجرت به این کشوربود. توصیه میکنیم این گفتگو رو حتما ببینید. متن گفتگو در ذیل آمده.

معرفی میهمان

اقای بسیم لاله از سال ۸۵ وارد عرصه مطبوعات شد و با توجه به تحصیلات دانشگاهی وارد حوزه اقتصادی شد. روزنامه های شرق،اعتماد، جهان صنعت، خبرگزاری ایلنا و دنیای اقتصاد از جمله رسانه هایی هستن که او در آنها تولید محتوا داشته.

بسیم لاله در کنار فعالیت های مطبوعاتی خود مشاور روابط عمومی و هیئت رئیسه اتاق‌های بازرگانی ایران و عراق،ایران و ترکیه و مشاور مدیرعامل سامسونگ و  انجمن های مختلف صنعتی هم بوده.

تاریخچه ای از روند تحولات و پیشرفت ترکیه 

اقای بسیم لاله معتقده از سال ۲۰۰۳ یعنی زمانی که حزب اقای اردوعان، حزب رفاه و توسعه در ترکیه سرکار اومد، این کشور مورد توجه همه رسانه ها قرار گرفته  و تحلیل های زیادی از طریق رسانه ها درباره ترکیه ارائه میشه. در دانشگاههای زیادی در کشورهای مختلف تحقیقات در مورد ترکیه انجام شده و پایان نامه های زیادی در این زمینه موجود هست.

بسیم لاله کارشناس خبرنگار اقتصادی سیاسی و فعال رسانه ای ایران ترکیه اضافه کرد ترکیه امروز حاصل تلاش های سرهنگ آتاتورک هست. زمانی که عثمانی سقوط کرد و آتاتورک زمام امور رو بدست گرفت روند تغییرات در ترکیه آغاز شد . رضا شاه هم درسفر به ترکیه از اتاتورک آموخت چطور تغییرات ایجاد بکنه اما رضاشاه نتونست روحانیت رو با خودش همراه بکنه و یکی از ناکامی های او در نرسیدن به تمام اهدافش همین مسئله بود.

بسیم لاله  کارشناس خبرنگار اقتصادی سیاسی افزود کشوری که ایرانی ها قدیمی میگفتن ما میرفتیم از آلمان بنز می آوردیم. توی مسیر وقتی به ترکیه میرسیدیم مجبور بودیم به مردم پول بدیم که به ماشین صدمه نزنن، امروز جزو ۲۰ کشور سرمایه دار دنیاست.

جهش شتابان ترکیه اما از دهه ۱۳۶۰ شمسی که جنگ ایران و عراق شروع شد آغاز شد. این جنگ خسارت زیادی برای دو کشور ایران و عراق داشت اما برای کشورهای منطقه مثل امارات و ترکیه و کویت خیلی مفید بود و فرصت خوبی برای رشد بیشتر.

بسیم لاله  کارشناس خبرنگار اقتصادی سیاسی به جنگ سرد اشاره کرد و گفت در آن دوره ایران بعنوان ژاندارم منطقه سد محکمی بود دربرابر شوروی و گسترش کمونیسم اما بعد از انقلاب ۵۷ در ایران و وقوع جنگ ایران ضعیف شد و دیگه اون جایگاه رو نداشت بنابر این ترکیه از طرف کشورهای غربی، جایگزین ایران شد تا سدی در برابر شوروی باشد.

زمزمه های عضویت ترکیه در ناتو از همانجا مطرح شد. کشورهای غربی ترکیه رو از نظر نظامی و اقتصادی تقویت کردن. اما ترکیه چون منبع کودتاها بود روند پیشرفت خوب صورت نمی گرفت. تا اینکه سال ۲۰۰۲ ، حزب رفاه تبدیل میشه به حزب عدالت و توسعه و زمامداریش رو اردوعان گرفت. نظامیان به  نخست وزیری اربکان حساس بودن بنابر این اردوعان میاد بالا و نظامیان مخالفتی نمی کنن.

در سال ۲۰۰۲ درامد سرانه هر فرد ترک هشت هزار دلار بود و اقتصاد ترکیه شدیدا بدهکار بود. دولت اردوعان اول بازار مالی رو سروسامان داد. بعد چون اولویت ترکیه عضویت در اتحادیه اروپا بود شروع کرد به اعمال استانداردهای اروپا و مامور این کار اقای کمال درویش بود. اولین تصمیم در اصلاح اقتصادی حذف شش تا صفر از لیر بود. بلافاصله بعدش زمینه های اصلاحات ساختاری و اقتصادی آغاز شد. ده سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۳ سرانه درامد هر فرد ترک به ۱۶ هزار دلار رسید. جالبه که بدانید در ۲۰۱۳ ترکیه به ۲۴۱ کشور صادرات داشت. به گفته بسیم لاله فعال رسانه ای  ایران ترکیه، طی ده سال  تولید داخلی ترکیه سه برابر میشه و صادرات ۴ برابر افزایش پیدا می کنه.

بسیم لاله افزود یادتونه همین چند سال پیش میگفتیم درامد توریسم برای ترکیه به اندازه درآمد نفتی ایران هست؟ بهتره بدونید امروز درامد صادرات قطعات خودرو ترکیه اندازه درامد نفتی ایران هست.

به این پیشرفت ها اضافه کنید کشف میدان گازی ۳۲۰ میلیارد متر مکعبی در دریای سیاه. این موفقیت تاثیر زیادی رو آینده اقتصاد ترکیه خواهد داشت.

تاثیر اقتصاد آلمان بر اقتصاد ترکیه 

بسیم لاله  کارشناس خبرنگار اقتصادی سیاسی و فعال رسانه ای  ایران ترکیه معتقده برخی کارگران ترکیه ای که در زمان رکود اقتصادی عثمانی مهاجرت کرده بودن به آلمان، کم کم برگشتن و تجربه های خودشون از اقتصاد آلمان رو ارائه کردن. حالا دولتمردان میدانستن که این تجربه ها برای رشد اقتصاد لازمه اما نیازمند سرمایه گذاری خارجی هستن چون پول ندارن. دولتمردان بعد از اینکه به این نتیجه رسیدن تشویق هایی برای جذب سرمایه گذاری خارجی گذاشتن. سال ۲۰۰۳ قوانین تسهیل کننده سرمایه گذاری خارجی شروع شد و امروز معافیت چهل درصد مالیات برای سرمایه گذاران خارجی در ترکیه اجرا میشه. هلند، انگلیس و لوکزامبورگ به ترتیب بیشترین سرمایه گذاری رو در ترکیه داشتن.

بسیم لاله کارشناس خبرنگار اقتصادی سیاسی و فعال رسانه ای ایران ترکیه تاکید کرد این روزها بعلت افزایش هزینه ها در عرصه رقابت بین المللی و بروز پدیده کرونا، رشد صعودی اقتصاد ترکیه کند شده. در سال ۲۰۱۸  سرمایه گذاری خارجی در  ترکیه ۱۳ میلیارد دلار بوده اما در سال گذشته به ۸/۴میلیارد دلار کاهش یافته. این کسری زیاد در کنار تورم بر رشد صعودی اقتصاد ترکیه اثر گذاشته. بسیم لاله  کارشناس خبرنگار با ارائه آمار تصریح کرد ازسال ۲۰۱۲ یعنی سال ثبات اصلاحات اقتصادی در ترکیه تا به امروز تورم ترکیه بیشتر از ۶ تا۷ درصد نبوده. اما امسال تورم افزایش یافته. نکته دیگه کاهش ذخایر ارزی و طلای ترکیه ست که به افزایش تورم دامن زده.

چشم انداز و فرصت های اقتصاد ترکیه 

بسیم لاله در این بار گفت با وجود تحلیل های بدبینانه اخیر، اقتصاد ترکیه چنان بزرگ و چند وجهی شده که با تمام این صدمات سرپا بماند و خودش رو حفظ بکنه. او افزود بر اساس آمار شش ماه اول امسال یعنی سال ۲۰۲۰ میلادی ۲۶ درصد سرمایه گذاری خارجی در بخش خرده فروشی بوده ، ۲۴ درصد در بخش انرژی، ۱۴ درصد در بخش مالی و بیمه، ۸/۳ در بخش لجستیک و ۳/۷ درصد در بخش صنایع شیمیایی بوده.

بسیم لاله به تدابیر اتخاذ شده اقتصاددانان ترکیه برای نوسازی زیرساخت های کشور اشاره کرد و اظهار داشت ترکیه ۹ سال پیش برای اصلاح زیر ساخت هاش و نو کردن اونها اعلام کرد در بخش املاک و مستقلات، از سرمایه گذاری خارجی استقبال می کنه و امروز یک خارجی میتونه تا سی هکتار با شراکت پنجاه درصدی یه شرکت یا فرد ترکیه ای، املاک و مستقلات در ترکیه بخره. از طرفی در ابتدای سال ۲۰۲۰ موجی از سرمایه گذاری خارجی در بخش ارتباطات یا تکنولوژی هایتک صورت گرفته و منطقه کوجالی به سیلیکون‌ولی، ( Silicon Valley)، ترکیه تبدیل شده.

همچنین در بخش رگولاتور و شبکه های تلفن همراه، سرمایه خوبی در سه ماه اخیر از اتحادیه اروپا وارد ترکیه شده. شاید در آینده شاهد کارخانه مونتاژ اپل در ترکیه باشیم.

 سرمایه گذاری های مشترک ایران و ترکیه

بسیم لاله  کارشناس خبرنگار و فعال رسانه ای ایران و ترکیه با بیان اینکه اقتصاد دو کشور همسایه ایران یعنی ترکیه و عراق قطع شدنی نیستن مگر اینکه قدم به قدم مرز دو کشور سرباز مستقر بشه.

او گفت در شهرک صنعتی تبریز ترکیه ای ها کارخانه زدن که محصولاتش مستقیم میره ترکیه و بعد اروپا. این نشان میده اهمیت روابط بین ترکیه و ایران دو جانبه است.

نزدیکی زبانی و فرهنگی رو کشور. خیلی موثر هست در این گسترش ارتباطات تاثیر داره. این پیوندهای ناگسستنی به نوعی به دور زدن تحریم ها کمک میکنه. ترکیه بخصوص از زمانی که امارات تغییر گرایش سیاسی داد جایگاه مهمی پیدا کرده برای ایرانی ها بخصوص سرمایه گذاران.

اتباع ایرانی سال گذشته میلادی با خرید ۵هزار ۴۳۲  واحد بعد از اتباع عراق رتبه دوم خرید ملک در ترکیه را داشتند اما درسال جاری میلادی همزمان با تشدید تحریم‌ ها و رکود اقتصادی ایرانی‌ها رتبه اول رو کسب کردن. بخش عمده ای از این املاک تجاری هستن و توش بیزینس انجام میشه. الان یکی از راههای فروش مشتقات نفتی و پتروشیمی ایران از طریق ترکیه است.

جابجایی مالی هم براحتی توسط صرافی ها در دو کشور انجام میشه. اکنون برای توسعه بیزینس ایرانی ها هیچ جایی بهتر از ترکیه نیست در حالی که ده سال پیش ما امارات رو پیشنهاد میدادیم. اقای بسیم لاله همچنین به ایرانیان مقیم ترکیه توصیه کرد بورس این کشور رو تجربه بکنن، چون فرصتی است برای سرمایه گذاری.