توسعه مبادلات تجاری؛ افق پیش روی ترکیه در روابط تجاری با ایران

.

بنابراین گزارش، سازمان سیا ترکیه را در رده کشورهای توسعه یافته دسته بندی کرده‌است. اقتصاددانان و سیاست‌مداران اغلب ترکیه را بعنوان کشور تازه صنعتی شده طبقه‌بندی می‌کنند و آن را جزو ۲۰ کشور صنعتی جهان می‌دانند. بر اساس اعلام مجله فوربس از نظر تعداد میلیاردرها شهر استانبول در سال ۲۰۰۸ با ۳۵ نفر میلیاردر پس از مسکو(۷۴ میلیاردر), نیویورک (۷۱ میلیاردر), لندن(۳۶ میلیاردر) در رده چهارم جهان قرار دارد و از این لحاظ از شهرهایی مانند توکیو, هنگ کنگ, لس آنجلس و دالاس پیش است.

این گزارش می افزاید: ترکیه در سال ۲۰۰۵ یکی از ۲۰ کشور برتر جهان از لحاظ تولیدات صنعتی جای گرفت و سهم بخش صنعت در اشتغال ۱۹ درصد، درتولید ملی 29 درصد و در صادرات 94 درصد را به خود اختصاص داد. بزرگترین صنعت ترکیه نساجی است که ۱۶٫۳ درصد کل صنایع ترکیه را شامل می‌شود. پس از نساجی پالایش نفت (۱۴٫۵ درصد)، صنایع غذایی (۱۰٫۶ درصد)، صنایع شیمیایی (۱۰٫۳ درصد), صنایع فولاد و ذوب آهن (۸٫۹ درصد)، خودروسازی (۶٫۳ درصد) و ماشین سازی (۵٫۸ درصد) بیشترین سهم در صنعت ترکیه را دارند.

از لحاظ صادرات صنایع نساجی با ۱۹ درصد، صنایع خودروسازی با 18 درصد، صنایع فولاد و ذوب آهن با  13 درصد، لوازم خانگی با ۱۰ درصد، صنایع شیمیایی و داروسازی با ۹ درصد و ماشین سازی با ۷ درصد، عمده صادرات صنعتی ترکیه را تشکیل می‌دهند. صنعت نساجی ترکیه در سال ۲۰۰۶ با صادراتی به ارزش ۱۳/۹۸ میلیارد دلار که بخش اعظم آن (۷۶ درصد) به کشورهای عضو اتحادیه اروپا صادر شده بیشترین درآمد صادراتی را برای ترکیه داشته‌است.

بنابراین گزارش، ترکیه در سالهای اخیر و بویژه بعد از اختلافی که میان آنها و روسیه افتاده است بدنبال بهبود روابط خود با کشورمان است بر این اساس ترکیه برای توسعه مبادلات تجاری با ایران مرزهای خود را تقویت می کند. ایرنا در این زمینه به نقل از تفنکچی، وزیر گمرک ترکیه نوشته است: “هدف مشخص کردن کاستی ها و نارسایی ها در کارکرد گمرک گوربولاغ و ارتقای کیفیت و تسریع در امور گمرکی و رفت و آمد از این مرز مهم می باشد. برای رسیدن به این هدف بازسازی مرز و افزایش نیروی کار موجود در گمرک گوربولاغ تلاش خواهیم کرد. با رفع کاستی ها و بهسازی مرز، صادرات و واردات از طریق این مرز افزایش یافته و به رشد و پویایی اقتصاد ترکیه کمک خواهد کرد.”

یادآور می شود: در بهمن ماه گذشته پروژه مشترک تیر الکترونیکی ( e – TIR ) جمهوری اسلامی ایران و ترکیه طی نشستی در آنکارا با حضور وزیر گمرکات ترکیه، علیرضا بیکدلی سفیر وقت ایران، دبیرکل اتحادیه بین المللی حمل و نقل جاده ای (IRU ) و رئیس اتحادیه اتاقها و بورسهای ترکیه رونمانی شد. این طرح در مرز گوربولاغ – بازرگان اجرایی می شود. این طرح با حمایت های اتحادیه بین المللی جاده ای آغاز شد. کامیونهای ایران و ترکیه با استفاده از ای – تیر می توانند تمامی امور مربوط به عبور گمرکی را از طریق رایانه ای و به طور آنلاین انجام دهند. در پروژه الکترونیکی تیر، اطلاعات مربوط به کالا، وسیله حمل و نقل، گیرنده، فرستنده و اطلاعات مربوط به عملیات گمرکی از بدو شروع تا پایان به صورت الکترونیکی تبادل می شود. ترکیه و جمهوری اسلامی ایران دارای سه مرز گمرکی مشترک هستند که به ترتیب عبارتند از پایانه مرزی بازرگان(ایران) – گوربولاغ(ترکیه)، سرو – مرز اسن دره و رازی -کاپی کوی. مرز رازی -کاپی کوی مسیر ارتباط ریلی بین دو کشور همسایه است.