تاثیر انتخابات آمریکا بر روابط آنکارا و واشنگتن
کمتر از چند هفته تا اعلام نتایج انتخابات 2020 ایالات متحده زمان باقی است و بررسی تاثیر انتخابات مزبور بر روابط بین‌الملل٬ توجه بسیاری از کارشناسان را به وی خود جلب کرده است. دراین میان ترکیه نیز نگران روابطش با واشنگتن پس از انتخابات است. تاثیر نتایج انتخابات آمریکا بر روابط آنکارا و واشنگتن یک موضوع پیچیده است که از بسیاری جهات بر چند و چون رویکردها و تصمیم‌گری‌ها تاثیرگذار خواهد بود و نمی‌توان نقش چنین اتفاق مهمی را نادیده گرفت.
در چند سال اخیر، روابط ترکیه و آمریکا تحت تاثیر رویدادهای متعددی قرار گرفته و علاوه بر نزدیک شدن آنکارا به مسکو رویکردهای تندی از سوی هر دو جناح دموکرات و جمهوری‌خواه در قبال ترکیه مشاهده شده است. لذا برای ترکیه نیز مهم است که از حالا خود را مهیا کند تا با نتایج انتخابات آتی، کنار بیاید.
ترامپ یا بایدن؟ ترجیح آنکارا کدام است؟
مقامات سیاسی ترکیه تلاش می‌کنند تا خود را بی‌طرف نشان دهند اما در چند سال اخیر به رغم برخی مواضع سخت واشنگتن در قبال انکارا تیم اردوغان به این جمع‌بندی روشن رسیده است: «برخی تهدیدات و رفتارهای غیرقابل پیش بینی ترامپ را می‌توان تحمل کرد اما دموکرات‌ها از او هم بدتر خواهند بود.»
حزب عدالت و توسعه در ترکیه براین باور است که ترامپ یک سیاست‌مدار اهل معامله است به طوریکه بریده‌هایی از کتاب خاطرات جان بولتون نیز از علاقه ویژه ترامپ به اردوغان حکایت دارد.
شاید اگر در آمریکا یک رئیس جمهور دموکرات بر سر کار بود، اجازه نمیداد ترکیه در موضوعاتی چون همکاری تنگاتنگ سیاسی و نظامی با روسیه، حملات متعدد به شمال سوریه و قدرت نمایی در شرق مدیترانه آزادی عمل داشته باشد. بنابراین می‌توان این واقعیت را از مجموع رفتارهای آقای اردوغان و هم فکرانش به وضوح مشاهده کرد که آنکارا ترجیح می دهد دونالد ترامپ همچنان رییس جمهور امریکا باقی بماند.
از سوی دیگر جو بایدن به مدت 36 سال تمام سناتور بوده و در این دوران طولانی همواره با مسائل سیاسی و نظامی مرتبط با ترکیه به شکل جدی درگیر بوده و شناخت خوبی از این کشور دارد. بایدن از مخالفین سرسخت سیاست‌های ترکیه در مورد جمهوری ترک قبرس شمالی بوده و رفاقت نزدیکی با لابی‌های یونانی و رومی مخالف ترکیه دارد. در سال 1999 میلادی و در زمانی که رئیس کمیته روابط خارجی سنا بود اعطای کمک 5 میلیارد دلاری برای ترمیم اقتصاد ترکیه را وتو کرد.
بایدن در مقام معاونت ریاست جمهوری آمریکا جمعا 3 بار به ترکیه سفر کرده و2 بار به خاطر اظهارات تند علیه اردوغان ناچار به عذرخواهی شده است.
همچنین بایدن اوباما را قانع کرد که در ماجرای سوریه زیر بار خواسته‌های اردوغان نرود موضوعی که به نظر می رسد مهمترین خاطره تلخ و گلایه آنکارا از این سیاست‌مدار قدیمی برخاسته از ایالت دلاویر است.
نظر تحلیل گران ترکیه درباره انتخابات امریکا و روابط آنکارا و واشنگتن
تحلیل‌گران ترکیه بر این باورند که جو بایدن در سنا همواره عیله ترکیه اقدام کرده و دیدگاهی منفی در مورد تحرکات ترکیه در منطقه دارد. با این حال باراک اوباما، به خاطر دانش و تجربه دیپلماتیک رابطه با ترکیه را تماما به بایدن واگذار کرد و به همین خاطر در چهار سال دوم دوران اقتدار اوباما رابطه آنکارا – واشنگتن تحت هدایت خاص جو بایدن، به شکلی پیش رفت که مطلقا خوشایند اردوغان و داوود اوغلو نبود.
دکتر آدام مک کانل، مورخ و استاد دانشگاه در حوزه تاریخ معاصر ترکیه و سیر روابط آنکارا – واشنگتن، در این مورد معتقد است:«جو بایدن در دورانی که پست معاونت ریاست جمهوری را در اختیار داشت، از ظرفیت‌های خاصی برای تنظیم روابط خارجی بهره می‌گرفت و بیانات و رویکردهای او و نیز رابطه خاصی که با کلینتون‌ها و برخی صاحب‌نظران ایدئولوژیک حزب دموکرات دارد در مجموع علامت خوبی برای ترکیه نیست و اگر رئیس جمهور شود افق روشنی در روابط بین واشنگتن و آنکارا دیده نخواهد شد.»
پروفسور «هلین ساری ارتم» کارشناس مسائل سیاسی آمریکا و عضو هیئت علمی دانشگاه مدنیت استانبول، نیز می گوید: اگر بخواهیم از نگاه دولت ترکیه ارزیابی کنیم، ترکیه خواهان پیروزی ترامپ در انتخابات است. زیرا از نظر ترکیه، ترامپ با همه سیاست سخت و منفی اش فردی اهل گفتگو است.
اردوغان و ترامپ صاحب یک مجرای گفتگوی آزاد هستند. اما ترکیه برای بایدن یاد آور سیاست آنکارا در سوریه و تنهایی آمریکا در این کشور است. ترکیه هم به دلیل مسائلی مانند موضوع فلسطین و اسرائیل با او اختلاف نظر دارد. برای همین ترکیه، ترامپ را بر بایدن ترجیح می دهد.
