زبان مردم ترکیه
در این یادداشت میخوانید:
زبان مردم ترکیه
ترکی ترکیه زبان رسمی و مادری ساکنان ترکیه است و یکی از قدیمی ترین زبانهای دنیا به شمار می رود. بخشی از مردم کشورهای مشترک المنافع و برخی از نقاط جنوب شرقی اروپا و بعضی از مناطق خاورمیانه نیز به زبان ترکی صحبت می کنند.
ترکی آذربایجانی، ترکی ترکمنی، ترکی قرغیزی، ترکی اویغوری و… نیز شاخه هایی از زبان عمومی ترکی محسوب می شوند.
زبان ترکی از گروه زبانی اورال – آلتانی است و به گروههای کوچکتر ذیل تقسیم می شود
- گروه آسیای مرکزی مانند گؤگ تورک، ازبک و قرقیز
- گروه جنوب غربی مانند ترکی عثمانی، ترکی آذری و ترکمنی
- گروه شمال غربی مانند تاتار و قزاق
- گروه سیبری جنوبی مانند اویرات، آبکان و تروا.
- گروه سیبری شمالی مانند یاکوت
- گروه جرواش (شمالی ) در ناحیه و لگا
زبان ترکی جدید که امروزه تحت عنوان « ترکی ترکی » شناخته می شود از ریشه ترکی اوغوز است که به وسیله سلجوقیان در اواخر قرن یازدهم به آناتولی وارد شده است . به تدریج لغات و اصطلاحات قابل توجهی از زبان ترکی به فارسی و عربی و متقابلاً از فارسی و عربی به ترکی وارد شد و الفبای عربی رایج گشت. پس از اعلام جمهوری (در سال ۱۹۲۳) ، الفبای لاتین جایگزین الفبای عربی گردید (۱۹۲۸) و پس از تغییر الفبا اصلاح دستور زبان نیز توسط دولت آغاز و پی گیری شد . ویزگی زبان ترکی را حروف صدا دار آن می دانند.
در الفبای لاتینی که از سال ۱۹۲۸ به بعد در ترکیه مورد استفاده قرار گرفته است. کلمات بصورت فونتیک نوشته و خوانده می شوند
تقسیم بندی زبان و ادبیات ترکی
از نظر تاریخی زبان و ادبیات ترکی را می توان به دوره های زیر تقسیم نمود:
- دوره پروتو ترک
- دوره ترکی مادر
- دوره ترکی قدیم (قبل از پذیرش دین اسلام توسط ترکها) قرن ۸ تا ۱۱ میلادی
- دوره ترکی میانه از قرن ۱۱ تا اواسط قرن ۱۹ میلادی
- دوره ترکی نوین قرن ۲۰-۱۹ میلادی
- دوره مدرن پس از تشکیل جمهوری ترکیه
بعد از تشکیل جمهوری در سال ۱۹۲۳ در تاریخ ۲۰ می ۱۹۲۸ طبق دستور نخست وزیر وزارت معارف انجمن زبان را تشکیل داد و به تعویض الفباء می پردازد. در ۸ آگوست ۱۹۲۸ آتاتورک آغاز «انقلاب حروف» را اعلام می دارد و در ۱۱ آگوست ۱۹۲۸ اولین کلاس در ارتباط با حروف جدید زبان ترکی افتتاح میشود قانون الفبای لاتینی در سال ۱۹۲۸ در یازده ماده تصویب و به مورد اجرا گذاشته می شود.