در خبرها امده بود دولت ترکیه برای تخصیص 1.8 درصد از کل تولید ناخالص کشور به فعالیتهای تحقیقات و توسعه (Ar-Ge) تا سال 2023 برنامه‌ریزی کرده. این توجه بعد از بحران کرونا بیشتر شده و ترکیه رو ترغیب کرده که بخشی از بازار چین رو از آن خود بکنه و گرایش بیشتری به سمت تکنولوژی هایتک داشته باشه. در این زمینه گفتگوی زنده اینستاگرامی جناب اقای رضا حسنی موسس ترکیه پرتال با خانم نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، ببینید . متن این گفتگو در ذیل آمده.

معرفی میهمان

نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، هست. ایشان در حوزه آنالیز ترندها  و طراحی بیزینس و ایده یابی هم فعالیت می کنه. توی بخش استراتژی شرکت کوکاکولا  کار کرده. مشاور سازمان های بزرگ اروپا ست. مدرس دانشگاه هست و در رادیو به مخاطبان مشاوره های تجاری میده.

فرصت های سرمایه گذاری ترکیه 

نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، در گفتگوی زنده اینستاگرامی با جناب رضا حسنی موسس ترکیه پرتال با اشاره به موفقیت های ترکیه در حوزه صادرات خشک بار، محصولات الکترونیک، نساجی ، پوشاک، قطعات یدکی گفت خب برخی از صادرات ترکیه مثل تولید قطعات یدکی خودش نیاز داره به مواد اولیه و این مواد اولیه از اروپا وارد میشه.

این خودش مشکلی برای ترکیه هست و تصمیم دولت مردان ترکیه بر آن هست که به سراغ تکنولوژی هایتک برن. الان تاکید دولت هست که  همه سرمایه گذاران توی بخش های مختلف الکترونیک، قطعات یدکی ، معدن و توریست  باید  راههای دستیابی به تکنولوژیهای نوین رو پیدا بکنن. بایستی تحقیق و توسعه در این زمینه جدی تر پیش بره و دولت بشدت پیگیر هست.

این کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، افزود مثلا در حوزه گلخانه داری اگه به سیستم های نوین توجه بشه. آبیاری مدرن. استفاده از انرژی های گرمایشی نوین، خب ما شاهد برداشت بیشتر با هزینه کمتر خواهیم بود.

اقتصاد ترکیه با ظهور کرونا

نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، کرونا رو یک شک بزرگ جهانی دانست و گفت مثلا در دوران کرونا ترکیه مواجه شد با تولید کنندگانی که در بخش کشاورزی  بیزینس( B2B ) داشتن که کرونا بیزینس اونا رو تبدیل کرد به بیزینس( B2C) . تولیدکننده مجبور شد مستقیم با مصرف کننده مرتبط بشه . بعد تولید کننده ها برای ارتباط بیشتر رفتن سراغ فروش اینترنتی تا در کمترین زمان محصول رو برسونن بدست مصرف کننده . و در واقع تولید کنندگان وادار شدن برن به سمت استفاده از وب و فضای مجازی برای گرفتن مشتری بی واسطه تا محصولی که زود فاسد میشه زودتر بدست مشتری برسه.

خانم نورهان کیلر افزود در صنایع غذایی هم اغلب فروشندگان در دوره کرونا به سمت غذای سفارشی رفتن. کافه رستوران ها تعطیل شد و سفارش غذا از طریق سایت و فضای مجازی جای اون رو گرفت. این وسط رستوران ها و کافه هایی که توانایی نداشتن سفارش بیرون بر، بپذیرن عملا بطور کامل تعطیل شدن. همچنین فروشنده ها فکر کردن چطور پاکت های سفارش رو سبک کنن و یا پاکت ها رو از  محصولاتی بگیرن که کمتر به محیط زیست آسیب میزنه و برای تامین این هدف رفتن سراغ تکنولوژی هایتک و تکنیک های جدید . البته کرونا خسارت سنگینی به بخش صنعت کیف و کفش زد چون مردم کمتر بیرون میرفتن و نیاز مردم کم شده بود.

وضعیت بخش مدیا ترکیه در بحران کرونا 

به نظر این کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ،

یکی دیگه از بخش هایی که تحت تاثیر کرونا قرار گرفت فضای مدیا و سرگرمی بود . او گفت ترکیه در بحث مدیا یا سرگرمی هر سال ۶/۶ درصد بزرگتر میشه .  ۱۱میلیارد دلار بزرگی بازار مدیا ترکیه است . اینترنت جدای از این بازار هست که ۳ و نیم میلیارد دلار رو به خودش اختصاص میده. سینما ۲۵۱ میلیون دلار به خودش اختصاص میده که ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده .اما ترکه هم مثل سایر کشورها بعد کرونا در این حوزه ها هم دچار تغییراتی شد. نت فیلیکس امریکا خیلی بزرگ شد. مردم دوست دارن فیلم هاشون رو از نت فلیکس پیگیری  کنن. انگلیس هم فرایم مدیا رو راه انداخت . به نظر من ترکیه هم باید یه چنین کاری بکنه و سریالها و فیلم های خودش رو وارد فضای اپ  بکنه .

گرایش ترکیه به تکنولوژی هایتک در صنعت

خانم نورهان کیلر در مورد صنعت ترکیه هم گفت اتاق مهندسان شیمی ترکیه بررسی کرده که شرکت های حوزه شیمی چقدر از تکنولوژی استفاده می کنن . نتیجه این بود که فقط ۴ درصد شرکت ها و کارخانه های در حوزه شیمی از تکنولوژی هایتک و مدرن استفاده می کنن و ۳۷ درصد از تکنولوژی بسیار قدیمی و ابتدایی استفاده می کنن . و این نشون میده که این بخش ها باید با تشویق بسمت تکنولوژی نوین بره و دولت این کار رو شروع کرده . شرکتی که بیاد از تکنولوژی نوین استفاده بکنن مورد تشویق دولت قرار میگیره . همین تشویق ها برای حوزه های صنایع هوایی ،الکترونیک ، پوشش اینترنتی خبر ، حوزه آموزشی و… هم در نظر گرفته شده .

به گفته نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، این روند حرکت ترکیه بسمت بهره گیری از تکنولوژی های نوین بعد از کرونا مصمم تر شده .

دولت ترکیه ، کشور رو از نظر جغرافیایی به شش منطقه تقسیم کرده و تشویق ها بر این اساس به سرمایه گذاران ارائه میشه . مثلا در منطقه یک شامل شهرهایی میشه مثل استانبول انکارا  ازمیر انتالیا و مولا که تشویق کمتری به شرکت ها ارائه میشه چون در این مناطق سرمایه گذاران قوی حضور دارن و توانایی مالی بالایی دارن و از طرفی این منطقه تقریبا اشباه شده از سرمایه گذاری بیشتر.

از طرف شهر رشد اجتماعی و اقتصادی خودش رو کرده . با این وجود حمایت های مالیاتی ، معافیت های گمرکی و… ادامه پیدا می کنه به شرط اینکه اون تولید از تکنولوژی هایتک حاصل شده باشه . همچنین بررسی میشه که اون محصول چقدر  استراتژیک هست . چقدر در حوزه واردات مواد اولیه کمک میکنه . چقدر به ترکیه در زمینه حفظ محیط زیست و سلامت کمک میکنه .

این کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، با اشاره به اینکه ترکیه بدهی زیادی به کشورهای اروپایی داره و با وجودی که در صنایع نساجی ، قطعات یدکی ، الکترونیک و پوشک صادر کننده ست مواد اولیه این صنایع از خارج تامین میشه  گفت وقتی دلار و یورو بالا میره خب ترکیه هزینه بیشتری رو باید تحمل بکنه .

حتی توی حوزه ساختمان چند سال پیش جمعی از سرمایه گذاران رفتن از اروپا وام گرفتن و بعد یورو رفت بالا و نتونستن قسط ها رو پرداخت بکنن . بخصوص توی ترکیه که ۸۰ درصد مردم توانایی دارن که خونه دار باشن . مگر اینکه مردم روی بیارن به خرید خونه های دوم و سوم که خب اونم دولت قصد داره مالیات بر دارایی رو اعمال بکنه و بنابر این واحدها رو دست سازندگان میمونه .

نورهان کیلر افزود پس دولت سرمایه گذارانی رو تشویق می کنه که بتونن با بهره گیری از تکنولوژی هایتک ، از بار بدهی های دولت بکاهند .

صنعت کشاورزی و دامپروری ترکیه در بحران ترکیه

نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، تاکید کرد بعد کرونا حوزه کشاورزی و دامپروری مورد تشویق بیشتر دولت قرار گرفته چون در دوران کرونا و بحران مردم به این محصولات نیاز دارن .  مثلا دولت بابت  ۲۵ هکتار زمین کشاورزی یا دامپروری ، پنج میلیون لیر تسهیلات ارائه میده . و سرمایه گذاران کم کم دارن گرایش پیدا می کنن به این حوزه . البته پروژه خیلی مهمه در گرفتن تشویق دولت . مثلا کشت بادام یا فندق خب الان توی ترکیه هست پلن یا برنامه سرمایه گذار جدید چه تفاوتی داره ؟ تا از دولت تشویقی بگیره و حمایت بشه.

نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، افزود در حوزه توریسم سلامت هم حمایت و تشویق  دولت بعد کرونا افزایش یافته . البته دولت در طول کار پیگیری می کنه که اون تشویقی چگونه و کجا هزینه شده .

فرصت های کرونا برای اقتصاد ترکیه

نورهان کیلر(Nurhan Keeler) ، کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، در این باره هم با بیان اینکه هرچند که تاثیرات کلی انتشار این ویروس بر اقتصاد جهانی منفی است و هر روز بر میزان هزینه‌های تحمیلی اون افزوده می‌شه گفت اما برای ترکیه، فرصت هایی متصور داشته. بسیاری از برندهای جهانی فعالیت خود رو در چین به طور جزئی یا کامل متوقف کرده و یا فعالیت هایشان رو در بازارهای آسیا کاهش دادن. شاید فعلا در حوزه محصولات با فناوری بالا (اصطلاحا هایتک) ترکیه شانس زیادی برای پر کردن این خلأ نداشته باشه که البته کارهای گسترده رو شروع کرد ولی در حوزه منسوجات و تولید محصولات غذایی بویژه میوه و سبزیجات فرصت هایی برای ترکیه فراهم شده . چونکه هم چین یکی از بزرگترین تولید کنندگان پوشاک و سبزیجات هست و هم ترکیه ظرفیت لازم در این دو بخش اقتصادی را جهت جذب و ارضای مشتریان سابق چین دارد.

همچنین به دلیل کاهش تولید چین، تقاضای این کشور برای خرید نفت نیز کمتر شده  که این امر به صورت مستقیم به افول قابل توجه قیمت جهانی اون منجر شده . کاهش قیمت نفت و محصولات مشتق اون برای کشوری مانند ترکیه که وابستگی شدیدی به واردات این محصولات داره، نویدبخش کاهش هزینه‌های تولیدکنندگان و رونق نسبی فضای کسب و کار است. این عوامل می‌تواند ترغیب کننده سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ترکیه نیز باشد.

نورهان کیلر، اظهار داشت افزون بر فرصت های ناشی از کاهش ظرفیت تولید چین، به دنبال شیوع ویروس کرونا در کره جنوبی، زمزمه‌هایی مبنی بر برنامه و قصد شرکت هیوندایی به کاهش فعالیت هایش در این کشور به علت مشکلات ایجاد شده در زنجیره تأمین محصولات این شرکت، منتشر شده و با توجه به موقعیت مناسب ترکیه در صادرات صنعت خودروسازی (تولید قطعات) و فراهم بودن نیروی کار ارزانتر در این کشور در مقایسه با اروپا و آمریکا، این کشور می‌تونه یکی از مقاصد و کشورهای جایگزین، مورد ارزیابی مدیران اون شرکت قرار بگیره.

این کارشناس مرکز توسعه بین المللی (ITC) ، تایید کرد که حذف و به تعویق افتادن نمایشگاه‌های بین المللی چین، ترکیه رو امیدوار کرده  تا برخی از متقاضیان و سفارش دهندگان کالاهای چینی به سمت بازار ترکیه متمایل شوند و با شرکت در نمایشگاه‌های داخلی ترکیه، محصولات تولیدی ترک را بیشتر بشناسند. مخصوصاً شرکت های اروپایی و خاورمیانه ای که به دنبال یافتن تأمین کنندگان جدید در ترکیه باشند.

پی نوشت

نشریه «فایننشنال تایمز» پیش بینی کرده ، ترکیه تنها کشوری خواهد بود که از کاهش رشد اقتصادی چین از منظر تاثیر آن بر تولید ناخالص داخلی کشورهای جهان، متضرر نمیشه بلکه احتمالاً منتفع  هم می‌شه .

بنابر این اطلاعات به نظر میرسه اکنون فرصت خوبی هم هست برای سرمایه گزاران ایرانی که با سرمایه گذاری در ترکیه بخشی از این موفقیت رو سهم خودشون بکنن . البته توصیه میکنیم حتما قبل از سرمایه گذاری از افراد و شرکت های معتبر و متخصص مشورت بگیرید.

دیدگاهتان را بنویسید