نحوه ورود به فضای استارتاپ و حوزه بازیسازی در ترکیه

فضای استارتاپ و حوزه بازیسازی در ترکیه: صنعت بازی سازی کامپیوتری در این روزهای کرونایی از رونق زیادی برخورداره، برخلاف خیلی از کارها که با رکود مواجه شدن. ترکیه از این صنعت غافل نمانده و جوانان خلاق ترک جایگاه خوبی در این صنعت دارن. در این زمینه توصیه میکنیم گفتگوی جذاب جناب حسنی موسسه ترکیه پرتال با مهندس حمزه آزاد جوان ایرانی موفق در این زمینه، رو ببینید.

معرفی مهمان

مهندس حمزه آزاد متولد سال 69 است و در یکی از روستاهای محمود آباد متولد شده. از همان دوره ی کودکی به واسطه ی کلوپی که در محله بوده علاقه مند به بازی های ویدئویی میشه. تا این که به رایانه شخصی روی می اوره و با موتور GameMaker آشنا میشه، موتوری که مطمئنا اکثر بازی سازان مستقل با اون آشنایی دارن و کارشان رو روی اون آغاز کردن. مدتی با نمونه های اولیه اون کار میکنه و از آن جایی که هم به بازی های ویدئویی و هم به بازی سازی علاقه مند بوده، کار با این موتور رو جدی ادامه میده. تا اینکه  در دوره ی راهنمایی برای جشنواره های مختلف نمونه کار فرستاده و برای تحصیل در دانشگاه هم رشته ی کامپیوتر دانشگاه شمال آمل رو انتخاب میکنه.

به مرور، سراغ موتور های جدیدتر و پیشرفته تر رفت و کار با آن ها رو وسعت داد. الان پانزده سال هست که در این کار فعال هست. شرکت بازی سازان جوان رو تاسیس می کنه. معرفترین بازی هایی که در این شرکت طراحی می کنن مجموعه بازیهای دیرین دیرین بوده که برگرفته از انیمیشن های معروف دیرین دیرین هست. اکنون نماینده رسمی گلوبال گیم جم (Global Gam Jam) ، رو در ایران هم بعهده داره.

جایگاه جهانی بازی سازان ایرانی 

حمزه آزاد مهندس کامپیوتر و بازی ساز کامپیوتری مشهور ایران با بیان اینکه در ایران بازی سازان خیلی خوبی داریم که شمار زیادشون مهاجرت کردن افزود اغلب این مبتکران جوان ایرانی جذب شرکت های بین المللی شدن. مهندس حمزه آزاد با تاکید بر اینکه این یکی دوسال مهاجرت ها بیشتر شده گفت امروز پروژه های خیلی فاخر خارجی رو می بینید که یا آهنگ ساز  یا دیزاینر، یا کارگردان و یا برنامه نویس اون ایرانی هست. توی بازی سازان مستقل هم افراد قوی داریم مثل اقای مهدی بهرامی که چندین جایزه جهانی گرفته. مهندس حمزه آزاد افزود در ایران افراد مستعد و خلاق کم نداریم اما مشکل این هست که بحث آکادمیک در ایران جا نیفتاده.

زمانی در زمینه بازی سازی کامپیوتری رشته ای در دانشگاهی راه افتاد که بعد از مدت کوتاهی تعطیل شد. برخلاف ترکیه که خیلی حساب شده در این زمینه ورود کرده. مثلا فقط دانشگاه باهچه شهیر در استانبول یک مرکز تخصصی بازی سازی داره. مهندس حمزه آزاد گفت در بازدیدی که از این دانشگاه داشتم دیدم که یک آزمایشگاه تخصصی بازی سازی دارن که شش طبقه است. بسیار جدی و با امکانات خوب کار میکنن. همچنین رشته دانشگاهی دارن . کلا ترکیه به بحث گیم  اهمیت میده حتی در جاهایی شخص ارودعان رییس جمهور وارد میشه و از استارتاپ ها حمایت می کنه. اما در ایران بیشتر بچه ها تجربی کار میکنن و سرمایه گذار نداریم. اوایل یه نهادهاو ارگان هایی  یه حمایت هایی کوتاه مدتی داشتن اما ادامه دار نشد.

در آمد صنعت بازی سازی کامپیوتری در دنیا 

به گفته مهندس حمزه آزاد درآمد صنعت گیم در دنیا طی سال گذشته میلادی بیش از ۴۰ میلیارد دلار بوده که چندین برابر درآمد صنعت موسیقی و سینما در دنیاست. او به ترکیه اشاره کرد و گفت ترکیه با جمعیت ۸۳ میلیونی ۳۲ میلیون گیمر داره. مجله های تخصصی، نمایشگاهها و مسابقات خوب دارن. در سال ۲۰۱۹ درآمد ترکیه از بازی سازی ۸۳۰ میلیون دلار بوده و امسال یعنی سال ۲۰۲۰  به علت شیوع پدیده کرونا باعث شد که مردم بیشتر توی خانه بمانن و سرگرمی یکی از نیاز اوناست و باعث رشد بازیهای آنلاین شده.

مهندس حمزه آزاد اظهار داشت پیش بینی میشه در آمد ترکیه از بازی سازی در سال ۲۰۲۰، احتمالا بالای یک میلیارد دلار خواهد رسید. مهندس حمزه آزاد افزود چند وقت پیش شرکت زینگا ، یکی از بازیهای موبایلی” تون بلست”(Toon Blast) ، رو از یک شرکت گیمی ترکیه به ارزش ۱/۸ میلیارد دلار خریداری کرد.

او معتقده گیمی در ترکیه به صنعت تبدیل شده و با توجه به اینکه این کشور به بازار جهانی وصل هست و  ایران از مزیت  محرومه، علاقمند ایرانی برای فعالیت در این حوزه میتونن در ترکیه کارشون رو ادامه بدن.

نحوه همکاری شرکت های گیمی ایران و ترکیه 

نحوه ورود به فضای استارتاپ و حوزه بازیسازی در ترکیه: مهندس حمزه آزاد در این باره گفت شرکت های بازی ساز ترکیه ای و دنیا امروزه به سمت بازیهای هارپرکجوال رفتن و اگه مشکلات تحریم نباشه بسیار هم این همکاری خوبه و برای دوستان ایرانی فرصتی هست که پیشرفت ها در حوزه بازی سازی بیشتر آشنا بشن. او گفت مشکلی که وجود داره اینه که شرکت های ترکی مستقیم نمیتونن با شرکت های ایرانی کار بکنن حتما باید یک شرکت ترکی دومی واسطه  جابجایی پول باشه. این یکی از محدودیت هاست.

او درباره فعالیت شرکت خودش با شزکت های ترکیه ای هم گفت ما قرارداد لازم رو بستیم و کم کم کارمون رو آغاز میکنیم. مهندس حمزه آزاد همچنین توصیه کرد  دوستانی که قصد دارن وارد فعالیت در ترکیه بشن حتما از وکلای مجرب و متعهد بهره مند بشن  و حتما زبان ترکی استانبولی رو یاد بگیرن.

مزیت های ترکیه برای فعالیت بازی سازان ایرانی

اقای حمزه آزاد گفت توصیه می کنم به کارافرینان در حوزه بازی سازی اگر قصد دارید این کار رو در خارج کشور راه بندازید مسلم هست که ترکیه ریسک پایین تری برای راه اندازی این کارافرینی داره ، چون هزینه ها پایین تری داره، فرهنگشون به ما نزدیکتره، از نظر موقعیتی نزدیک ایران هست هزینه رفت و آمد و زمان اون کمتره و اگه شرکت فعالیت خوبی داشته باشه بخصوص در زمینه بازی سازی شاید از حمایت های دولت ترکیه هم برخوردار بشه. از طرفی ترکیه چون به بازار جهانی وصل هست کارافرین ایرانی راحت میتونه از اونجا ارتباطات جهانی بگیره.

انواع بازی سازی و درآمدزایی در این حوزه 

مهندس آزاد جوان موفق ایرانی در عرصه بازی سازی در این باره گفت در این حرفه روشهای مختلف درآمدزایی مرسوم هست. یک نوعش در مجموعه استارتاپی اتفاق می افته که دو تا چندده نفر با هم جمع میشن بازی رو می سازن و منتشر می کنن. ساخت این بازی ممکنه چند ماه تا چندسال طول بکشه. اگر بازی برای موبایل باشه از تبلیغات درون برنامه ای، و یا فروش سکه داخل بازی درآمد کسب می شه. همچنین از فروش اشتراک درآمد حاصل میشه.

نوع دیگه درآمدزایی در بازی های پی سی است که  اکثرا پولی هستن. پول رو پرداخت می کنید و بازی رو میگیرید. البته بازیهای پی سی جدید درآمد درون برنامه ای هم داره. یعنی اگه وسط بازی تصمیم بگیرید اسلحه بخرید و یا هر امکان جدید دیگه بایدپول پرداخت کنید.

کنسول ها نوع دیگه ای از بازی های کامپیوتری هستن که هم شبیه باریهای پی سی میشه ازشون کسب درآمد داشت.

یک مدل هم بازیهای مشارکتی هست. مثلا بازیهای دیرین دیرین رو ما از انیمشن معروف دیرین دیرین گرفتیم. این یک مدل جهانی هست مثلا کریستین رونالدو بازی داره وخیلی شخصیت های مشابه دیگه. ما هم با سازندگان انیمیشن دیرین دیرین مذاکره کردیم که قرار شد از کارکترهای اون ها بهره بگیریم و در امد رو ۵۰ -۵۰ تقسیم کنیم.

یه روش دیگه هم بازیهای سفارشی هست. شرکت ها و نهادها میان و سفارش میدن که چنین بازی رو برای تبلیغ کار ما تولید کنید مانند شرکت های بیمه . مثلا ما برای بیمه معلم بازی ساختیم که در طول بازی، بازی کننده با این بیمه و خدماتش آشنا میشد . طرف قرارداد پول رو میده و ما بازی رو میسازیم و تحویل میدیم.

مهندس حمزه آزاد معتقده یکی از مهمترین و ضروری ترین عوامل موفقیت یک شرکت تولید کننده بازی های کامپیوتری، وجود تیم متخصص و خلاق هست. دومین موضوع ارائه طرحهای خلاقانه است که یک شرکت رو متمایز میکنه با شرکت های دیگه و باعث موفقیت و پیشرفت شرکت میشه. سخت افزار زیاد مهم نیست.

مهندس آزاد در ادامه توضیحاتش افزود یک سری بازیهایی تولید میشه که سریالی هستن و حتی از روی اون بازیها، بازیهای جدید تولید میشه. این بازیها به یک برند تبدیل میشن و ارزش فوق العاده زیادی دارن.

مهندس حمزه آزاد همچنین به لوکولایز یا بومی سازی کردن بازیهای خارجی اشاره کرد و گفت این روش هم یکی از راههای کسب درآمد هست. این کار توی همه کشورها وجود داره در ایران بیشتر. اغلب بازیهای خارجی در ایران کرک میشه بعد اصطلاحاتش فارسی نویسی میشه و به فروش میرسه. حتی تبلیغات درون برنامه ایرانی هم درون بازی قرار میدن.

 سرمایه گذاری برای راه اندازی شرکت بازی سازی

مهندس حمزه آزاد کارشناس بازیهای کامپیوتری، سبک های مختلف بازیها، رقم سرمایه گذاری رو تعیین میکنن. چون مدت زمان تولید هر بازی و امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز هر بازی متفاوته. مثلا بازی های هایپر کجوال با وجود داشتن ایده های ناب، اما ساختار ساده ای دارن. این بازی ها رو بعد ساخت منتشرش میکنن و بر اساس نیاز و علاقه مخاطبان تکمیل میشه.

تست های اولیه حدود چند ده میلیون تومن هزینه داره اما موقعی که منتشر بشه میلیون دلاری درآمد داره. البته اکثرا این بازیها شکست میخورن اما اون تعدادی که موفق از آب درمیان بسیار درآمدزا هستن. او افزود بازیهای پی سی و کنسول سرمایه های زیاد میخواد و زمان تولیدش بالای یکسال طول میکشه و  سرمایه گذاری میلیارد تومنی لازم داره. اما بازیهای موبایلی زیر یکسال ساخته میشن. بستگی داره چه بازی بخواید تولید کنید.

اقای آزاد در پایان صحبتها با محوریت فضای استارتاپ و حوزه بازیسازی در ترکیه  باتوصیه ای گفت بهتر کارافرین ابتدا بادیدن فضای جهانی و فضای ایران برای بازی سازی تصمیم درست بگیره و با شناخت وارد کار بازی سازی بشه.

نظر خود را درباره گفتگوی نحوه ورود به فضای استارتاپ و حوزه بازیسازی در ترکیه برای ما کامنت کنید