جایگاه فرش دستباف ایرانی در دنیا با نگاه ویژه به صادرات ترکیه

گفتگوی آقای رضا حسنی مدیر ترکیه پرتال با جناب اقای مجید حسین نژاد تاجر فرش دستباف در ارتباط با جایگاه فرش دستباف ایرانی در دنیا با نگاه ویژه به صادرات ترکیه برگذار شده است

میهمان برنامه:

آقای حسین نژاد با سابقه 30 سال فعالیت در زمینه فرش هستند. 25 سال است که با ترکیه مبادلات فرش دارند.

چه تفاوت خاصی بین ایران و ترکیه است؟

من چون از بچگی با مردم ترکیه آشنا بودم تفاوت خاصی ندیده ام. من بیشتر احساس میکنم از شهری به شهر دیگر میروم.

صادرات فرش به چه صورت است؟ آیا منطقی است صادرات فرش؟

بله فرقی نمیکند شما چه چیزی را میخواهید بفروشید کافی است که شما در مورد آن شناخت کامل داشته باشید. مهمترین عامل برای من و دوستانی که در کار فرش هستند این است که الفبای فرش را بدانیم. این افراد حتما موفق میشوند. افرادی که بدون شناخت از فرش فقط به فکر فروش هستند متاسفانه خیلی از آنها ضرر های هنگفتی میدهند و آسیب های جبران ناپذیری دیده اند. ما باید اول فروشندگی را بدانیم. افرادی که میخواهند وارد این تجارت شوند این یک پکیج است که باید همه را کامل بدانید. باید این آموزشها را ببینند و در نظر بگیرند. وقتی از یک قوانین به قوانین کشور دیگر تجارت میکنید باید قوانین آن کشور را کامل بلد باشید. باید الفبای فرش را بدانید. باید اعتماد به نفس داشته باشید. شما باید بدانید در زمان بحران چه کاری انجام دهید و چه کاری به شما کمک میکند. من در سال گذشته یک مغازه در میلان گرفتم با تمام تجربیات و سابقه کاری به کرونا برخورد کردیم اگر با الفبای فرش آشنا نبودم و آگاهی از مدیریت بحران نداشتم حتما دچار ضرر بزرگی میشدم. ولی با سرویس دهی در این رسته توانستیم تجارت خود را نگه داری کنیم. فروش فرش خیلی پایین بود ولی با ترمیم و شستن فرش و دیگر خدمات توانستیم هزینه های مغازه و انرژی و نیروی کار بالا پرداخت کنیم. کسانیکه میخواهند این کار را انجام دهند دو دسته هستند. یکی کسانیکه با سرمایه اندک وارد میشوند و کسانیکه با سرمایه کلان وارد میشوند. کسانیکه سرمایه اندک دارند اگر میخواهند وارد این حرفه شوند حتما اول آموزشهای لازم را ببینند. هم در فروش هم در ترمیم و سرویس های خدماتی دیگر آگاهی کامل داشته باشند. برای بیزینس در یک کشور دیگر احتمال اینکه این مهارتها خیلی بیشتر از فروش به آنها کمک کند، هست. این در پیدا کردن مشتری و تاجر فرش کمک زیادی میکند. موضوع فرش فرق میکند هم دکوری داریم هم مصرفی ما باید آموزشهای لازم را ببینیم. بعد وارد این تجارت شویم. خیلی تجارت خوبی است و ترکیه هم پنانسیلی خوبی دارد. فقط باید همه اصول ان را رعایت کرد.

آیا بجز الفبای فرش و مهارت فروش زبان هم تاثیر دارد؟

زبان خیلی تاثیر دارد. و باید به صورت کامل مسلط باشیم. بجر زبان ما باید مهارتهای زندگی هم آشنایی داشته باشیم. و اعتماد به نفس داشته باشیم. انسان وقتی مهاجرت میکند دچار مشکلات زیادی میشود. افرادی که میخواهند مهاجرت کنند اول باید کامل تحقیق کنند و آموزشهای لازم را ببینند. ما باید با قوانین  کشوری که مهاجرت میکنیم کاملا آشنایی داشته باشیم.

اگر کسی آموزشها را دیده باشد و به زبان هم تسلط داشته باشد با چه عددی میتواند در ترکیه شروع کند؟

برای سرمایه گذاری خرد بین 500 میلیون تا یک میلیارد تومان پول لازم است. الان یک شرایط خیلی خوبی که وجود دارد فروش اینترنتی و سایت های مختلف فروش است. اگر شخص این آموزشها را ببیند و استفاده کند حتما موفق میشود. برای بیزینس کلان باید بالای 20 میلیارد هزینه شود.

اگر کسی در حدود 500 میلیون سرمایه داشته باشد و آموزشها را هم دیده باشد باید از کجا شروع کند؟

یکی از طریق فروش اینترنتی است که بهترین و راحترین آن است. چون هزینه های اجاره مغازه و انرژی و نیروی کار بالا است و با این سرمایه نمی توانند مغازه اجاره کنند. برای افرادی که سرمایه کلان دارند پیشنهاد من این است که با شرکت های تولیدی بزرگ فرش صحبت کنند و با سلیقه انها برای آنها فرش تولید کنند.

نگاه دولت ترکیه به صادرات فرش ایران چگونه است و درصد گمرکی آن چگونه است؟

در این بحث ما تلاشهای زیادی کرده ایم وخیلی صحبت شده است تا گمرک ترکیه نسبت به فرش کمی ملایمتر باشد ولی تا الان موفق نبوده ایم. ترکها تعصب خاصی برای کالاهای صادراتی دارند. ترکیه یکی از رقیبان ایران در صنعت فرش در دنیا است. ترکیه سرمایه گذاری های خوبی انجام داده است و با جذب اساتید ایرانی در ترکیه در زمینه فرش های مدرن با طرح ها و رنگ های مختلف پیشرفت های زیادی داشته است. ترک ها با تعصب به فرش نگاه میکنند. به همین علت همیشه با مشکل مواجهه بوده ایم برای صادرات فرش به ترکیه. الان نمیدانم چند درصد است ولی تا دو سال پیش 4% بود. فرش چون قیمتی بر روی آن نیست و مشابهی ندارد میتوان با قیمت بالاتر فروخت و هزینه های آن از مصرف کننده گرفت. در فرش کارشناسی قیمت نداریم فقط باید اعتماد مشتری را جلب کرد. این در فروشگاهای بزرگ تاثیری ندارد ولی در مغازه های کوچک تاثیر گذار است. ولی حاشیه سود وجود دارد. من در ایتالیا فرش یک به چهار یا یک به سه میفروشم.

با توجه به تحریم ها آیا شرکت های ترک با ایران قرارداد میبندند؟

با ترکیه مبادلات ارزی و بانکی خیلی راحت است. آنها زیاد مقید تحریم ها نیستند. شرکت های بزرگ میل و رغب برای قرارداد با ایران دارند. بخصوص در قسمت صنایع دستی که زیاد به تحریم ها توجه نمیشود.

با توجه به گمرک 40% شخصی که 1 میلیارد سرمایه دارد و وارد بازار میشود میتواند از سایتهای بزرگی مثل ترندیول فروش خود انجام دهد یا بورس خاصی  یا شهر خاصی وجود دارد که به آنجا برود و ارتباط بگیرد؟

مثلا در استانبول کاپالی چارشی در مورد فرش هست آیا جای خاصی شما پیشنهاد میکنید؟

من مغازه خودم کاپالی چارشی بود. الان به علت کرونا همه جا راکد شده است. باید مذاکره کرد کاپالی چارشی خوب است طرف بغداد جاداسی هم خوب است. چون حجم ساخت و ساز در ترکیه زیاد است و آپارتمانهای بزرگ و مجلل زیادی ساخته میشود و همه نیاز به فرش دارند. ترکها به صنایع دستی اهمیت زیادی میدهند. باید با اموزش لازم و بازار یابی کرد. ترکیه پتانسیل بالایی دارد.

نظر شما در مورد تابلو فرش چیست؟

در ترکیه تابلو فرش خواهان زیادی دارد. مخصوصا اگر با سلیقه آنها بافته شده باشد. باید دید از چه جور طرح و رنگی خوششان می آید. تابلو فرش در ترکیه تولید نمیشود. باید با توجه به علایق انها تولید و به انها فروخت.

آیا نوع خاصی از فرش است که ترکیه خواهان بیشتری داشته باشد؟

در ترکیه یکی مصرف داخلی داریم که خیلی شبیه ایران است. همه بعد فرش مشتری دارد. یکی هم توریست ها هستند در ترکیه که شما خیلی راحت میتوانید به آنها بفروشید. مشکل چه فرشی ببرم در ترکیه ندارید چون توریستها با سلایق و فرهنگهای مختلف در آنجا حضور دارند. همچنین مردم ان هم مثل ایرانی ها هستند. مشکل اصلی این است که ما چگونه فرش را بفروشیم و کجا فرش را عرضه کنیم که دیده شود و بازار یابی آن است.

فرش ابریشم در ترکیه چگونه است؟

فرش ابریشم هم در ترکیه استقبال میشود. خود ترکیه یک فرش به نام هرکه دارند که ریزترین بافت در دنیا را دارد. اما در داستان فرش ابریشم ما دستمان از آنها بالاتر است. ایران به علت تنوع طرح و رنگ از ترکیه بالاتر است. ولی باید تخصصی وارد شویم زیرا فرش ابریشم انواع مختلفی دارد و در ایران 5 نوع تولید میشود ماباید این تفاوتها را کامل بلد باشیم.

در مورد قیمت ها چقدر تفاوت بین ایران و ترکیه است؟ حاشیه سود چقدر است؟

بحث این است که فرش را به چه کسی میخواهید بفروشید. اگر به مغازه در میفروشید سود کمتری دارد تا زمانیکه مستقیم به مصرف کننده میدهید. اگر به مصرف کننده میدهید حداقل صد در صد سود است. در ترکیه باید سه برابر بفروشید تا هزینه های مغازه را پرداخت کنید.

با توجه به افزایش ارز به نظر شما الان صادارات چگونه است؟

الان زمان طلای برای صادرات فرش در ایران است. اگر تحریم ها نبود این افزایش ارز برای فرش ایران بی نظیر بود.

با وجود تحریم ها آیا میشود کار کرد یا نه؟

خیلی سخت شده است. در بحث مبدلات بانکی دچار مشکل هستیم و در صادرات مشکل داریم.  همه کشورهای عربی بجز عمان را  از دست داده ایم. در حالی که کشور های عربی بهترین بازار برای فرش ایران بودند. تمام فرش های سایز بزرگ ما به کشورهای عربی صادر میشد. همه بازار ها از بین رفته است. بازار امریکا برای فرش ایران اندازه کل بازار دنیا بود که از بین رفته است.

ایا ترکیه میتواند یک واسطه باشد برای دور زدن تحریم ها؟

بازار ترکیه الان نه  ولی قبلا مثلا در سال 67 یک بازار واسطه بود. ترکیه در بحث توریست که دارد و مبادلات بانکی که راحت از طریق صرافی ها انجام میشود. همچنین ترکیه برای بازار ایران یک دروازه برای ورود به اروپا است. کسانیکه میخواهند در ترکیه شروع به فعالیت کنند نسبت به کار های دیگر بهتر است و احتمال موفق شدن هست.

میزان ضرر چگونه است آیا راه برگشت وجود دارد؟

یکی از بزرگترین محاسنات فرش این است که نه خراب میشود نه از مد می افتد همچنین فرش بازار گسترده ای دارد. فرش های قدیمی مشتری بیشتری دارد. ضرری به خریدار وارد نمیشود. ولی باید دید چه فرشی خریده است از چه کسی خریده است و چند خریده است. در بحث فرش مهمترین مسئله فروش است.

در تجارت فرش باید از آزمون و خطا استفاده کرد یا نه باید از مشاوران ترک استفاده کرد؟ یا راه دیگری وجود دارد؟

فروش فرش از طریق اینترنتی بهترین کار است. بسیار راحت و کم هرینه است. با وب سایت ها صحبت کنید و در انجا اقدام به فروش نمائید.

آیا صادرات فرش از ایران آزاد است یا نیاز به کارت بازرگانی دارد؟

داستان کارت بازرگانی مقوله ای خاص است و از حیطه ما خارج است.

نکته پایانی: هرکاری که میخواهید انجام دهید اول باید اموزش لازم ر ببینید. به هر کشوری که مهاجرت میکنید آموزشهای آن کشور و قوانیین آن را باید بدانید.